PELAKSANAAN PENTAKSIRAN DALAM BILIK DARJAH (PBD)

PELAKSANAAN PENTAKSIRAN DALAM BILIK DARJAH (PBD)

1. Merancang PdP dan Kaedah Pentaksiran

Dalam merancang PdP dan kaedah pentaksiran, guru perlu:

• Meneliti dan memahami kandungan setiap tajuk dalam DSKP.
• Menentukan objektif pembelajaran yang perlu dicapai oleh murid dan yang hendak ditaksir oleh guru. Objektif pembelajaran hendaklah selari dengan Standard Kandungan dan Standard Pembelajaran yang telah dikenal pasti.
• Mengenal pasti kaedah pentaksiran yang sesuai. 

i. Kaedah pentaksiran secara pemerhatian, lisan dan penulisan boleh dilaksanakan secara berasingan atau digabungkan. Pentaksiran ini dijalankan secara berterusan untuk mendapatkan maklumat pentaksiran yang lebih jelas dan tepat berkaitan dengan keupayaan, perkembangan dan kemajuan murid. 

ii. Penentuan kaedah pentaksiran ini bergantung kepada objektif pembelajaran yang hendak ditaksir dan bersesuaian dengan keupayaan murid. 

iii. Instrumen pentaksiran yang digunakan bergantung kepada aktiviti PdP yang dirancang dan kaedah pentaksiran yang dipilih. 

Pembinaan Instrumen Pentaksiran 

Instrumen yang dibina seharusnya mengukur apa yang hendak diukur. Contoh instrumen yang boleh dibina ialah:

• Kertas soalan ujian
• Anekdot
• Soal-selidik
• Lembaran kerja
• Rekod berterusan (running record)
• Skala kadar
• Senarai semak

2. Melaksanakan PdP dan Pentaksiran

Guru melaksanakan pentaksiran secara berterusan dalam PdP dengan menggunakan kaedah (i) lisan, (ii) bertulis dan (iii) pemerhatian. 

i) Pentaksiran Secara Lisan 

Pentaksiran secara lisan boleh berlaku secara spontan semasa PdP atau secara terancang melalui sesi soal jawab atau kuiz. Pentaksiran secara lisan merupakan satu kaedah pentaksiran yang mudah dan cepat bagi mengesan perkembangan atau penguasaan murid. 

Pentaksiran secara lisan digunakan untuk mengumpul maklumat semasa berlaku interaksi antara:

• Murid dengan guru
• Murid dengan murid
• Murid dengan bahan pembelajaran 

Antara aspek yang boleh ditaksir secara lisan ialah:

• Kefahaman konsep
• Pengetahuan fakta
• Kemahiran mendengar
• Penggunaan bahasa yang tepat
• Kefasihan menghafaz
• Sebutan dalam berbahasa
• Kecekapan mencongak
• Gaya persembahan
• Pertuturan dan sikap 

Kemahiran lisan boleh ditaksir melalui aktiviti seperti berikut:

• Soal jawab
• Bacaan kuat
• Syarahan
• Perbahasan
• Bercerita
• Perbincangan
• Hafazan
• Temu bual
• Soal jawab
• Nyanyian
• Deklamasi sajak
• Mendengar dan memberi respons secara lisan 

Pentaksiran lisan sesuai untuk:

• Mengesan kemajuan dan pencapaian murid dalam kemahiran berkomunikasi 
• Mendapat maklumat serta-merta tentang pengetahuan dan kefahaman murid
• Mengesan kebolehan murid dalam kemahiran membaca dan menghafaz
• Mengesan kelancaran dalam sebutan
• Mengesan amalan dan sikap murid secara serta-merta 

Instrumen pentaksiran secara lisan boleh dipelbagaikan merangkumi soalan dan aktiviti yang memerlukan respons murid dalam bentuk lisan. Dalam menyediakan instrumen guru perlu memastikan:

• Soalan, penyataan, ilustrasi dan bahan ransangan perlu jelas dan mudah difahami
• Aktiviti atau bahan boleh meransang murid mengeluarkan idea
• Pelbagai bentuk soalan seperti soalan bertumpu dan bercapah digunakan untuk meransang murid berfikir dan menaakul 

ii) Pentaksiran Secara Bertulis 

Pentaksiran secara bertulis melibatkan aktiviti menyemak dan memeriksa tugasan dan hasil penulisan murid seperti berikut:

• Karangan
• Laporan projek/eksperimen kerja kursus/folio
• Latihan bertulis
• Ujian bertulis
• Huraian atau tafsiran statistik, peta, jadual, graf atau carta 

Instrumen dalam pentaksiran secara bertulis digunakan untuk mengesan perkembangan intelek dan kemahiran murid dari aspek:

• Menulis
• Menyusun idea
• Mengaplikasi
• Mentafsir
• Menilai
• Mencipta 

iii) Pentaksiran Secara Pemerhatian 

Pemerhatian sesuai digunakan untuk mentaksir proses dan hasil kerja murid seperti penghasilan lukisan, buku skrap, kraf tangan, produk atau kerja kursus. Pemerhatian ini membolehkan guru menilai sikap serta penguasaan sesuatu kemahiran. 

Pemerhatian boleh digunakan untuk mentaksir aspek seperti berikut:

• Sikap
• Perlakuan/amalan
• Amali
• Kemahiran manipulatif
• Kemahiran bersosial
• Kemahiran belajar
• Kemahiran kinestetik
• Kemahiran literasi komputer
• Kemahiran mereka cipta 

Maklumat daripada pemerhatian boleh membantu guru melengkapkan gambaran mengenai keputusan pentaksiran yang diperoleh melalui kaedah lisan dan penulisan. Hasil pemerhatian membolehkan guru mengenal pasti murid yang berdaya tahan, mahir berkomunikasi, pemikir, kerja sepasukan, bersifat ingin tahu, berprinsip, bermatlamat, penyayang atau prihatin dan patriotik. Instrumen pentaksiran secara pemerhatian adalah seperti senarai semak, skala kadar, anekdot dan rekod berterusan (running record).

3. Merekod dan Menganalisis Penguasaan Murid 

Merekod ialah aktiviti mencatat maklumat secara sistematik berkaitan perkembangan, kebolehan, kemajuan dan penguasaan murid. Maklumat dalam rekod perlu dikemas kini, disimpan dan dijaga dengan baik untuk memudahkan guru membuat rujukan tentang pembelajaran murid. Maklumat yang direkod perlu dianalisis dan ditafsir untuk tujuan tindakan susulan dan pelaporan. 

Merekod boleh dibuat dalam bentuk berikut:

• Membuat pernyataan
• Menanda dengan menggunakan simbol
• Memberi markah
• Memberi gred 

Rekod boleh dilakukan dalam rekod mengajar, buku catatan guru, senarai semak dan templat pelaporan (Excel). 

Aktiviti merekod dilakukan oleh guru dari semasa ke semasa supaya maklumat menyeluruh tentang penguasaan pembelajaran murid terkumpul dan mudah dirujuk. Maklumat yang dikumpul membolehkan guru membuat pertimbangan profesional bagi menentukan tahap penguasaan murid dalam sesuatu kelompok Standard Kandungan dan Standard Pembelajaran. Seterusnya guru merancang tindakan susulan berdasarkan kepada tahap penguasaan murid. 

4. Tindakan Susulan 

Tindakan susulan boleh dijalankan secara serta-merta atau dirancang. Kemampuan setiap murid untuk memahami atau menguasai pelajaran masingmasing adalah berbeza. Semasa menjalankan pentaksiran guru boleh mengenal pasti murid yang belum atau telah menguasai perkara yang telah dipelajari. Seterusnya guru boleh menjalankan tindakan susulan yang sesuai untuk meningkatkan tahap penguasaan setiap murid. 

Dalam mengendalikan tindakan susulan bagi meningkatkan penguasaan murid, guru boleh:

• Menggunakan pelbagai teknik PdP yang berkesan bersesuaian dengan tahap keupayaan murid yang berkenaan
• Menggunakan bahan PdP yang menarik dan bersesuaian
• Menggunakan bahasa yang sesuai dengan tahap penguasaan murid
• Memberi perhatian dan bimbingan yang rapi secara individu atau berkumpulan
• Memberi peluang kepada murid untuk mengukuhkan penguasaan dalam pengetahuan, kemahiran dan nilai 

5. Melapor 

Pelaporan ialah proses penyampaian maklumat pentaksiran dari semasa ke semasa tentang kemajuan dan pemerolehan pengetahuan, penguasaan kemahiran, penerapan nilai, pembangunan sikap dan pencapaian murid yang dikemukakan kepada pihak berkepentingan terutamanya ibu bapa. Melalui pelaporan, ibu bapa dapat memantau perkembangan pembelajaran dan tahap penguasaan anak mereka. 

 

Perkembangan dan kemajuan murid boleh dilaporkan secara lisan atau bertulis merangkumi perkara berikut:

• Tahap penguasaan murid
• Penyataan tentang minat, sikap dan perlakuan murid
• Cadangan tindakan susulan untuk meningkatkan potensi murid oleh guru mata pelajaran dan guru kelas 

Pelaporan ini dilakukan dua kali setahun dan dijana melalui laporan individu dalam templat MS Excel yang disediakan setelah guru menetapkan Tahap Penguasaan murid dalam Rekod Prestasi Murid. 

Pelaporan perlu dilakukan bagi membolehkan murid, pihak sekolah dan ibu bapa mengambil tindakan susulan yang sewajarnya. Pelaporan ini juga membantu guru untuk mengenal pasti aspek kekuatan dan kelemahan seseorang murid serta menambah baik PdP. Pelaporan ini bukan bertujuan untuk membuat perbandingan antara seorang murid dengan murid yang lain.